100 ton bunkerbeton vindt nieuw onderkomen

‘Kom maar op met die 100 ton gesloopt beton, daar gaan we iets bijzonders mee doen’, kreeg Peter de Krom van Stichting Stelling 33 te horen nadat hij bedrijven had gevraagd om het beton van een stuk bunker uit ‘s-Gravenzande te adopteren. Het bleek geen loze toezegging. Dick Eerland (Circulair Mineraal) en Cor Hoogeveen (Eterno Minerals of the world) hielden woord en zo transformeerde 100 ton oud Duits bunkerbeton in nieuwe terrazzovloeren voor de Koninklijke Nederlandse Munt in Houten en de pilotbunker van Cocondo. Het proces is nu te zien in een korte film.

In 2019 probeerde Stichting Stelling 33, de stichting die zich inzet voor het behoud en herbestemming van militair erfgoed uit de 2e Wereldoorlog, een stuk oude Duitse bunker te redden van de sloop. Dat lukte niet. Maar de visie om de oude bunker te behouden, vormde wel het startsignaal voor een nieuwe circulaire toepassing van beton. Op de vraag van De Krom ‘Wie wil 100 ton beton adopteren en een nieuwe bestemming geven?’ meldden namelijk twee bedrijven zich aan: Circulair Mineraal en Eterno Minerals of the world. Zowel Eerland als Hoogeveen hadden sympathie op voor het project opgevat en zeiden tegen elkaar: we gaan tot het uiterste om dit voor elkaar te krijgen.

Beton vindt nieuwe bestemming

Door de gezamenlijke inspanning lukte het om de hele 100 ton een nieuwe bestemming te geven. Negentig procent van het verdedigingswerk vormt nu de vloer van De Koninklijke Nederlandse Munt in Houten, de andere tien procent vond de weg terug naar de Atlantikwall. Om precies te zijn in de pilotbunker van Cocondo in Hoek van Holland. Deze oude telefoonbunker in het Vinetaduin is afgelopen jaar gerenoveerd en getransformeerd tot een ecologisch vakantieverblijf. Een plek waar historie en toekomst door circulariteit en design verenigd zijn. De terrazzovloer vertelt daarbij een deel van het verhaal.

Zuivere stromen

Eerland is een pionier en weet hoe moeilijk het is om innovatieve projecten van de grond te krijgen, maar ziet ook dat door gezamenlijk op te trekken er veel mogelijk is. Zo verenigde hij zes sloopbedrijven. Met hen werkte hij de laatste vijf jaar aan de CM-breker. Dit is een aangepaste Kleemann-breker waarin betoncomponenten onder druk worden schoongewreven, waarna de fracties gezeefd worden. Dit innovatieve proces stelt Circulair Mineraal in staat om alle betoncomponenten te herwinnen. Niet alleen de kiezels, ook het cement en zand. Zo werden de stromen van de bunker uit 1943 van elkaar gescheiden tot zuivere nieuwe grondstoffen die volwaardig hergebruikt werden.

Betere kwaliteit

De kwaliteit van de terrazzovloeren in De Munt en Cocondo is door het herwonnen materiaal zelfs nog beter geworden, volgens Hoogeveen. Doordat de grondstoffen al een keer gebruikt zijn, is het oppervalk als het ware geëtst. Daardoor hechten de componenten nog beter.

Maar ook esthetisch won de terrazzovloer aan kwaliteit. Na het polijsten kwamen fracties van de oude kiezels en het oude cement tevoorschijn, waardoor de vloer een extra gelaagdheid krijgt.

Bunker in een bunker

Benieuwd hoe de bunker werd verwerkt in een bunker?

In de video hieronder is het hele verhaal in beeld gebracht.